Ögeday'ın doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir.Gobi çölünde keçeden bir çadırda doğmuştur.Avcılık ve savaş sanatları üzerine eğitim almıştır. Eli kılıç tutar yaşa geldikten sonra kendisine Cengiz Han tarafından verilen görev Cengiz Han'ın başdanışmalığıydı. Ögeday 1203 yılında Kereyitler'le yapılan Halahalcit Savaşı'nda ağır yaralandı. Ertesi yıl Merl
kitleri egemenliği altına alan Moğol hanlığı, Ögeday'a Merkit hanının kızı olan Töregene ile evlendirildi.Daha sonra 1211-1216 yılları arasındaki Çin Seferleri'ne katıldı.1219 yılında veliaht olan Ögeday, ağabeyleri Cuci ve Çağatay'la birlikte Harezm seferlerine katıldı. Otrar seferinde başarılı bir komutan olduğunu kanıtladı. Cengiz Han'ın 1227 yılında ölümünün ardından Ögeday yeni hükümdar seçildi. Ögeday, tahtın varisi olarak iş başına geldiğinde, dünyanın neredeyse yarısına hükmediyordu. Ögeday kardeşleri gibi zalim değil; iyi huylu ve hoşgörülüydü. Kardeşleri savaşlara devam ederken o genelde Karakurum'daki çadırdan sarayında oturur, Han tahtının önünde boyun eğen halkın söylediklerini dinlerdi.
Bir gün Çinli oyuncular, Ögeday'ı eğlendirmek için kukla oynatıyorlardı. Han, kuklaların arasında uzun bıyıklı ve sarıklı bir ihtiyarın at kuyruğunda sürüklendiğini gördü ve Çinlilere bu adamın kimi temsil ettiğini sordu. Oyuncu başı şu cevabı verdi: "Moğol cengaverleri esir Müslümanları arkalarında böyle sürüklerler."
Ögeday oyunu durdurdu ve hizmetçilerine hazinesinde bulunan Çin'in ve İran'ın en pahalı kumaş ve halılarını getirtti. Bunları Çinlilere göstererek, onların yaptıkları malların Batı mallarından çok daha aşağı kalitede olduğunu söyledi. Dedi ki: "Benim memleketimde birçok Çinli esiri olmayan tek bir zengin Müslüman yoktur. Halbuki hiç bir zengin Çinli'nin Müslüman esiri yok! Bilirsiniz ki Cengiz Han, bir Müslüman'ı öldürene kırk altın mükafat verilmesini emretmişti. Fakat bir Çinli'nin hayatının bu değerde olduğuna hükmetmedi. O halde nasıl oluyor da siz Müslümanlarla eğlenmeye cüret edebiliyorsunuz?" Ve oyuncularla kuklalarını sarayından kovdu.
Ögeday. 1240 yılında Tataristan'da geleneksel olarak düzenlenen av partisinde fazla içkiden hastalandı. Uzunca bir süre yönetimde etkisiz kaldı. 1241 yılında ölümünün ardından zehirlendiği şüphesiyle bazı cariyeleri ve devlet adamları öldürüldü.Ögeday'ın ölümünün ardından ülkeyi beş yıl boyunca eşi Töregene yönetti. Oğlu Güyük Han 1246 yılında Kağan seçildi. 1249'da Güyük ölünce iki yıllık bir aradan sonra Moğol tahtına Toluy'un oğlu Mengü oturdu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder